Kurikulum der 1: Kurikulum nədir?
Kurikulum, türk dilində "dövlum" sözü ilə eyni kökündendir və "dönmek, dolaşmak" mənasını verir. Təhsil sahəsində isə kurikulum, türkcülükçü bir söz olaraq "tövsiyeli ders planı" anlamına geliyor. Bu maddede, kurikulumun nedi olduğunu, neye xidmet etdiyini, nasıl hazırlanıp uygulandığını ve tesis qanunu ile arasındaki ilişkiyi öğreneceksiniz.
kurikulum ders 1
Kurikulumun mǝnası vǝ mǝqsǝdi
Kurikulum, bir tǝhsil proqramının mǝzmununu, hǝdǝflǝrini, metodlarını, materiallarını vǝ qiymǝtlǝndirmǝ mexanizmlǝrini ǝhatǝ edǝn plan vǝ ya sǝnǝddir. Kurikulumun Əsas mǝqsǝdi, tǝlim-tǝrbiyǝ prosesinin keyfiyyǝtli vǝ effektiv olmasını tǝmin etmǝkdir. Kurikulum, tǝlimçilǝr vǝ tǝlǝbǝlǝr üçün bir yol xƏritƏsi kimi faydalıdır. TƏlimçilƏr kurikuluma ƏsasƏn dƏrs planlarını hazırlayır, tƏlƏbƏlƏr isƏ kurikuluma uyğun olaraq öyrƏnirlƏr.
Kurikulumun tƏrkibi vƏ növlƏri
Kurikulumun tƏrkibi, onun hƏr bir elementinin funksiyasına görƏ fƏrqli ola bilir. Amma ümumi olaraq, kurikulumda aşağıdakı elementlƏr mövcuddur:
MƏzmun xƏtti: TƏlimin Əsas mövzularını vƏ altmövzularını göstƏrir.
Padrão: TƏlimin keyfiyyetini ölçmeye yarayan kriteriyalardır.
TƏlim nƏticƏlƏri: TƏlƏbƏlƏrin tƏlimin sonunda nƏlƏri bilƏcƏk, bacara bilƏcƏk vƏ anlaya billƏcƏk məqsədlərini ifadə edir.
Metodlar: TƏlimin necə təşkil olunacağını, hansı pedaqoji prinsiplərə əsaslanacağını və hansı təlim texnikalarının istifadə olunacağını göstərir.
Materiallar: TƏlimin effektivliyini artırmaq üçün lazım olan dərsliklər, kitablar, audio-visual vasitələr, laboratoriya alətləri və s. kimi ressurlardır.
Qiymǝtlǝndirmǝ mexanizmlǝri: TƏlimin keyfiyyǝtini vǝ effektivliyini yoxlamaq üçün istifadǝ olunan testlǝr, imtahanlar, layihǝlǝr, portfellǝr vǝ s. kimi alətlərdir.
Kurikulumun növləri isə onun hazırlanma və tətbiq olunma səviyyəsinə görə farklılaşır. Əsas olaraq, üç növ kurikulumdan danışmaq olar:
Milli kurikulum: Dövlət tərəfindən təsdiqlənmiş vǝ bütün ölkǝdǝki tǝhsil müǝssisǝlǝrinin riayet etmǝli olduqu standartları vǝ mǝzmunu müǝyyǝnlǝşdirir.
Müǝssisǝ kurikulumu: Hәr bir tәhsil müәssisәsinin mili kurikulumun әsasında özünün hazırladığı vә uyguladığı plano vә ya sәnәddir. Müәssisә kurikulumu, milli kurikulumdan daha spesifik vә detallı ola bilir.
Tәlimçi kurikulumu: Hәr bir tәlimçinin müәssisә kurikulumunun әsasında öz dәrs planlarını hazırlamasıdır. Tәlimçi kurikulumu, tәlimçinin yaradıcılığını vә fәrdiyyәtini әks etdirir.
Kurikulumun tәşkili vә tәkmillәşdirilmәsi
Kurikulumun tәşkili vә tәkmillәşdirilmәsi, bir neçe mәrhәlәdәn ibarәtdir. Bu mәrhәlәlәr aşağıdakılardır:
Kurikulumun hazırlanması: Bu mәrhәlәdә, kurikulumun mаksеdi, hеdеflеri, mеzmunu, metodları, materialları vе qiymеtlеndirmе mexanizmleri bеlirlеnir. Kurikulumun hazırlanmasında tеhsil nazirliyi, universitetlеr, tеhsil müessiseleri, tеlimçilеr, tеlеbeler, valideynler ve sair maraqlı terefler iştirak edir.
Kurikulumun təcrübəsi: Bu mərhələdə, kurikulumun tətbiq olunması və nəticələrinin müşahidə edilməsi prosesi baş verir. Kurikulumun təcrübəsi, piloto proqramlar, dövlət sınaqları, monitorinq və s. kimi yollarla aparılır.
Kurikulumun qiymətləndirilməsi: Bu mərhələdə, kurikulumun keyfiyyəti və effektivliyi yoxlanılır. Kurikulumun qiymətləndirilməsi, təlim nəticələrinin ölçülməsi, törədilmiş problemlərin müəyyənləşdirilməsi, törəmli və törəmsiz amillərin analizi və s. kimi yollarla həyata keçirilir.
Kurikulumun təkmillәşdirilmәsi: Bu mәrhәlәdә, kurikulumun qiymәtlәndirmәsinin nәticәsinә әsaslanaraq, onda lazım olan dәyişikliklәr vә yenilәmәlәr edilir. Kurikulumun tәkmillәşdirilmәsi, onun daha effektiv vә keyfiyyetli olmasını tәmin etmәk üçün vacibdir.
TƏhsil qanunu vƏ kurikulum arasındakı ƏlaqƏ
TƏhsil qanunu, ölkƏnin tƏhsil siyasƏtini müƏyyƏnlƏşdirƏn Əsas qanundur. TƏhsil qanunu ilƏ kurikulum arasında sıx bir ƏlaqƏ mövcuddur.TƏhsil qanunu, kurikulumu hƏm tƏnzimlƏyici hƏm dƏ dƏstƏklƏyici bir rola malikdir.
TƏhsil qanununun kurikulumu tƏnzimlƏyici rolu
TƏhsil qanunu, kurikulumu tƏnzimlƏyici bir rola malikdir. Bu demǝkdir ki, Tǝhsil qanunu, kurikuluma ǝsas olaraq bazi mǝcburi standartlar vǝ mǝzmunlar müǝyyǝnlǝşdirir. Mǝsǝlǝn, Tǝhsil qanunu, mili kurikuluma daxil olacaq fǝnnlǝri, onların saat saylarını, minumum tǝlim nǝticǝlǝrini vǝ qiymǝtlǝndirmǝ sistemini bǝyan edir. Bu şǝkildǝ, Tǝhsil qanunu, kurikuluma bazi çerçiveler vǝ mühitlǝr qoyur.
TƏhsil qanununun kurikulumu dƏstƏklƏyici rolu
və təlimçi təkmilləşdirməsinə maliyyə və qanuni dəstək verir. Bu şəkildə, Təhsil qanunu, kurikulumun keyfiyyətli və effektiv olmasına yardım edir.
Kurikulumun tƏlim-tƏrbiyƏ prosesindƏki rolu
Kurikulum, tƏlim-tƏrbiyƏ prosesinina Əsas elementlƏrindƏn biridir. Kurikulumun tƏlim-tƏrbiyƏ prosesindƏki rolu, onun üç Əsas funksiyasına görƏ bölünür:
Kurikulumun mƏzmun xƏttini müƏyyƏnlƏşdirmƏsi
Kurikulum, tƏlimin mƏzmun xƏttini müƏyyƏnlƏşdirir. Bu demǝkdir ki, kurikulum, tǝlimçilǝr vǝ tǝlǝbǝlǝr üçün nǝlǝri öyrǝnmǝli olduglarını göstǝrir. Kurikulum, fǝnnlǝrin mövzularını vǝ altmövzularını, onların arasındakı əlaqələri vǝ sıralanmasını bəyan edir. Kurikulum, tǝlimin məzmun xəttini müəyyənləşdirərkən milli və beynəlxalq standartlara, təhsilin məqsədlərinə və tələbələrin ehtiyaclarına uyğun olmalıdır.
Kurikulumun tƏlim nƏticƏlƏrini müƏyyƏnlƏşdirmƏsi
Kurikulum, tƏlim nƏticƏlƏrini müƏyyƏnlƏşdirir. Bu demǝkdir ki, kurikulum, tǝlimin sonunda nǝlǝri bacarmalı olduglarını göstǝrir. Kurikulum, tǝlim nәticәlәrini bilişsel (bilik), psixomotor (bacarıq) vә affektiv (davranış) olmaqla üç kateqoriyaya ayırır. Kurikulum, tәlim nәticәlәrini müәyyәnlәşdirәrkәn SMART prinsipinә әsasaslanmalıdır. Bu prinsipinә görә, tәlim nәticәlәri spesifik (específico), ölçülü (mensurável), nailiyyetli (atingível), realista (realista) vә vaxta bağlı (limitado ao tempo) olmalıdır.
Kurikulumun qiymЄtlЄndirmЄ mexanizmlЄrini müЄyyЄnlЄşdirmЄsi
ri müəyyənləşdirərkən, təlim nəticələri ilə uyğunluq, ölçülürlük, ədalətli olmaq və geri bildirim vermək kimi prinsiplərə riayet etməlidir.
Kurikulumla bağlı suallar vƏ cavablar
Kurikulumla bağlı suallar vƏ cavablar, kurikulumun daha yaxşı anlaşılmasına vƏ öyrənilməsinə kömək edir. Aşağıda, kurikulumla bağlı bəzi suallar vƏ cavablar verilmişdir:
Sual
cavab
Kurikulumun türk dilindəki mənası nədir?
Kurikulum, türk dilində "dövlum" sözü ilə eyni kökündendir vƏ "dönmek, dolaşmak" mƏnasını verir.
Kurikulumun Əsas mƏqsƏdi nƏdir?
Kurikulumun Əsas mƏqsƏdi, tƏlim-tƏrbiyƏ prosesinin keyfiyyƏtli vƏ effektiv olmasını tƏmin etmƏkdir.
Kurikulumun üç növü nƏlƏrdir?
Kurikulumun üç növü milli kurikulum, müǝssisǝ kurikulumu vǝ tǝlimçi kurikulumudur.
Kurikulumun hazırlanmasında hansı terefler iştirak edir?
Kurikulumun hazırlanmasında tǝhsil nazirliyi, universitetlǝr, tǝhsil müǝssisǝlǝri, tǝlimçilǝr, tǝlǝbǝlǝr, valideynler vƏ sair maraqlı terefler iştirak edir.
TƏhsil qanunu ilƏ kurikulum arasında hansı iki ƏlaqƏ mövcuddur?
TƏhsil qanunu ilƏ kurikulum arasında tƏnzimlƏyici vƏ dƏstƏklƏyici iki ƏlaqƏ mövcuddur.
Bu maddede, kurikulum ders 1: Kurikulum nәdir? mövzusunu öyrәndiniz. Kurikulumun nә olduğunu, neye xidmet etdiyini, nasıl hazırlanıp uygulandığını ve tesis qanunu ile arasındaki ilişkiyi öğrendiniz. Umarım bu ders sizin için faydalı olmuştur. Bir sonraki dersimizde görüşmek üzere! 0517a86e26